Malatya’da sebze fidelerini dikme, tohum ekme dönemi başladı.
Malatya'da havaların ısınmasıyla insanlar merkezde sebze hali, Yeşiltepe yol ayrımı kömür tevzide fidancıların, fidecilerin / sedircilerin tezgahlarına, zahireci dükkanlarına koşuyor.
Pazarlarda satışa çıkan fidelere en büyük ilgiyi köylüler ve şehirde müstakil evi olan vatandaşlar gösteriyor. Fide olarak pazarlarında sebze fidanı satışı yapan üreticiler, fidanların dikim mevsiminin tam ortasında olduklarını ve talebin çok fazla olduğunu söylediler.
Coronavirüs salgını tedbirleri nedeniyle hayata geçecek 17 günlük tam kapanma sürecinde fide ekiminin güzel bir zaman geçirme aktivitesi olacağını kaydeden fide satıcıları, evde sıkılmamak için alıyorlar. Birçok kişi de bahçelerinde ekip organik üretim yapmak için fide satın alıyor. Böylece taze bir şekilde meyve-sebze yemiş oluyorlar . Fide satıcılarına gelen müşteriler ise bu süreçte toprakla uğraşmanın faydalı olacağını dile getirdi.
Domates, biber, patlıcan, çilek, lahana, reyhan, vb. sebze fideleri tezgahlardaki yerini almaya başlamış.
Fide satışı yapan esnaflar, fidelerin özellikle Mersin, Adana, Hatay, Antalya bölgesinden ve Malatya Battalgazi, Kale ve Doğanşehir yerli üretimi yapan kendi çitçilerimizden getirildiğini söyledi.
Ayrıca ilçelerde, köylerde yerli tohumlardan fide yetiştirip kendi çevresine satanlarda var.
Malatya'nın sebze fidesi ve fidanlarının çoğunu Battalgazi ilçesi Kadıçayır, Atabey ve çevre köylerinde
Kayısı, badem , kiraz , ceviz, dut, şeftali, iğde. hurma diğer meyve çeşitlerinin yanında süs bitkileri de yetiştiriyor. Çevre illere ve yurt dışında Türk Cumhuriyetlerine tırlarla meyve fidanı gönderiyorlar.
Battalgazi Atabey köyünde Zeynel Abidin türbesi ve Cem evine yakın yol üzerinde Sedirci İsmail Duran'ı ziyaret ettim. Serada yetiştirmiş olduğu sedirler hakkında bilgi aldım. Fotoğraf çektim. Bu sene bahçemize diktiğim sedirlerin çoğunu İsmail Duran bir kısmını da
Yeşilyurt /Çırmıhtıda Hıroğlu mahallesinde evinin bahçesinde serada yerli tohumlardan yetiştiren destesi 5₺'ye veren Sedirci Atakan Alkan'dan aldım.
Malatya’da sebze fidelerinin dikme dönemi başlarken, fiyatın geçen yıla göre hemen hemen aynı olduğu görüldü. Fidelerin destesi 5 ₺. Satılıyor. Her bağda 12- 20 kök fide var. Sertifikalı ve yerli tohumlardan üretilen (Biber, Domates Patlıcan, Hıyar, Kavun, Karpuz vs...) Tüplü sebze fideleri müşterilere 1,5 - 2 ₺ sunuluyor.
Bahar mevsiminin kendini iyice hissettirdiği bugünlerde vatandaşlar fide satıcılarından aldıkları fideleri, tohumları evlerinin bahçelerinde veya tarlalarında toprakla buluşturuyorlar.
Türkiye genelinde coronavirüs önlemleri kapsamında 29 Nisan-17 Mayıs tarihleri arasında uygulanacak olan tam kapanmadan genelgede belirtildiği gibi çiftçilerin muaf tutulmasına rağmen.
"
Bitkisel ve hayvansal ürünlerin üretimi, sulanması, işlenmesi, ilaçlanması, hasadı, pazarlanması ve nakliyesinde çalışanlar,
Tarımsal üretime ilişkin zirai ilaç, tohum, fide, gübre vb. ürünlerin satışı yapılan iş yerleri ve buralarda çalışanlar,"
Yalnız çiftçi belgesi olanların fide alış veriş yapacağı için fide satıcıları esnafı azda olsa bu yasaklamadan olumsuz etkilenmektedirler...
Zahireci esnaflarda çiftçilerin , müşterilerinin tohum ihtiyaçlarını karşılama telaşında...
Tohum; genellikle bazı depolanmış gıdalar ile tohum kabuğu denilen bir örtü içine küçük embriyonik bitki parçasıdır. Bitkilerin kendi türünden yeni bitkiler üretme araçlarından bir tanesi tohumdur.Yeşillik tohumları arasında birçok yeşil sebze tohumu bulunmaktadır. Tere, maydanoz, roka, kuzukulağı, pirpirim, samut ,pazı, reyhan, marul / Fasulye, Kavun, karpuz, turp, havuç vb.
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından denetlenen ve sertifikalandırılan, ıslah edilmiş tohumlara “sertifikalı tohum” diyoruz. Üretim açısından olabilecek en verimli haldeki, olgunlaşma ve hasat zamanları aynı olan, tedarikçiler tarafından çimlenme garantisi verilen endüstriyel tohumlardır.
Yüksek verim ve “kazanç” vaat eden bu sertifikalı tohumlar aynı zamanda “hibrit tohum” olarak da bilinmektedir. Hibrit tohumlar aynı bitkinin farklı türlerinin kendi aralarında insan eliyle tozlanarak, melezlenmesi sonucu üretilmektedirler. Sertifikalı tohumların dezavantajı bir daha aynı ürünü alabilmek için kullanılamıyor olmasındadır. Yani hibrit tohum kullanan bir çiftçi, aldığı ürünlerinden tohum alabiliyor olsa da bunları ektiğinde ilk seferdeki aynı ürüne ulaşamaz. İlk seferdeki aynı ürünü üretebilmek için her sene yeniden aynı hibrit tohumu satın almak zorunda kalmaktadır...
Ata tohumu, saf tohum veya yerli tohum olarak anılan tohumlar, çiftçilerimiz tarafından yapılan üretimden, geleneksel yollarla elde ediliyor. Önemli bir çeşitlilik sunan normal tohumlar, standart tohum adıyla da biliniyor. Geleneksel yöntemle tozlaşan, döllenen ve kendini yenilerek, dış etkenlere karşı direnç kazanan bu tohumlar, hala kullanılıyor.
Hibrit tohum zararlı mı?
Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından sunulan Tohumda Doğru Bilinen Yanlışlar belgesine göre, hibrit tohumun insan sağlığına bir zararı bulunmuyor. Ayrıca hibrit tohumlar içinde GDO’daki gibi bir kimyasal bulundurmadığı için ekildiği toprağa da herhangi bir zarar vermiyor. Sıklıkla GDO’lu tohum ile karıştırılan melez tohumların ekiminin; ekolojik dengeye, insan sağlığına, çevreye herhangi bir zararı belgelenmiş değil. Bahsi geçen GDO’lu tohumların ülkemize girişi ise ilgili yasalarca yasak durumda, seralarda hazırlanan hibrit tohum ile laboratuvarda üretilen GDO’lu tohumların herhangi bir benzerliği bulunmuyor." (Alıntı Tarfin bolg)
Fotoğraf, yazı : Fikri Demirtaş
fikridt@hotmail.com
Fotoğraf Galeri
Battalgazi - Atabey köyü İsmail Duranın Sedir serası
Sedirci Çırmıktı'da Atakan Alkan'ın serası
Yorumlar
Yorum Gönder